‘नेपालमा फैलिएको विषाणु भारत र साउदी अरबमा फैलिएको प्रकारसँग मिल्दोजुल्दो’

उनी भन्छिन्, “यसले के देखायो भने सुरुको स्पाईक प्रोटीन चाहिँ एस्पार्टिक एसिडबाट ग्लाइसिनमा परिवर्तन भयो। यो म्यूटेशन (उत्परिवर्तन) ले गर्दा भाइरस सजिलैसँग सर्न सक्ने र सङ्क्रमण फैलिन सक्ने भयो।”

कोरोनाभाइरसको सतहमा काँडाजस्तो देखिने भाग नै स्पाईक प्रोटीन हो।

विज्ञहरूका अनुसार नयाँ अध्ययनहरूमा कोरोनाभाइरस प्रारम्भिक अवस्थाको भन्दा बढी सङ्क्रामक बनेको छ र जोखिम बढेको देखिएको छ।

उनी भन्छिन्, “पहिला स्पाईक प्रोटीन कम थियो। अहिले जीनमा यसरी परिवर्तन भएको छ कि स्पाईक प्रोटीनको सङ्ख्या पनि बढेको र यसको चलकता र घनत्व पनि बढेको छ। यसको अर्थ मानिसको कोषहरूमा भाइरस सजिलै टाँसिन र सङ्क्रमण पनि फैलाउन सक्ने क्षमता राख्छ।”

थप अध्ययन किन आवश्यक?

भाइरसको प्रकृतिमा आएको परिवर्तन हेर्न तथा कस्तो खालको खोप नेपाललाई सुहाउँछ थाहा पाउन आनुवंशिक संरचनाको अध्ययन नियमित गर्नुपर्ने आवश्यकता परिषद्का सदस्यसचिव ज्ञवालीले औँल्याए।

सरकारले असारमै अनुसन्धान थाले पनि निष्कर्ष आउन समय लागेको थियो।

भाइरसविज्ञ डा. भट्ट पनि महामारीको बेला यस्तो अध्ययन समयसमयमा गरिनुपर्ने बताउँछिन्।

“विश्वव्यापी महामारीका बेला म्यूटेशनका बेला अवस्था गम्भीर बनेको हो कि अरू केही कारण हो भन्ने पत्ता लगाउन पनि सजिलो हुन्छ। यसले नेपाललाई मात्रै नभई विश्वव्यापी रूपमा भाइरस बलियो भएको हो कि मत्थर हुँदै गएको भनेर थाहा पाउन पनि मद्दत पुग्छ।”

अहिले नेपालको अवस्था के छ?

नेपालमा कोरोनाभाइरस महामारीको पहिलो लहर देखिँदा अधिकांश सङ्क्रमितहरू विदेशबाट फर्किएका व्यक्ति थिए।

अधिकारीहरूका अनुसार अधिकांशमा सङक्रमितहरू अहिले पनि लक्षणरहित छन्।

तर केही समययता केही सङ्क्रमितमा जटिलता देखिएको र अस्पतालमा भर्ना हुने बिरामीको सङ्ख्या बढेको सरकारको तथ्याङ्कले देखाउँछ।

सङ्क्रमितको कुल सङ्ख्या दुई लाख २७ हजार कट्दा कोभिड-१९ का कारण मृत्यु हुनेको सङ्ख्या १,४०० को हाराहारीमा छ।

अर्थात् नेपालमा सङ्क्रमितको मृत्युदर ०.६ प्रतिशत जति छ।

नेपाल विश्वभरि कोरोनाभाइरस महामारीबाट प्रभावित देशमध्ये शीर्ष ४० स्थानभित्र पर्छ।

दक्षिण एशियामा भने भारत, पाकिस्तान र बाङ्ग्लादेशपछि नेपाल चौथो स्थानमा छ।

– बी बी सी बाट